Dijitalleşen dünya ile birlikte pek çok işlem artık elektronik ortamda gerçekleşiyor. Bu dönüşümde güvenliğin sağlanması, işlemlerin yasal çerçeveye oturtulması ve zaman-maliyet tasarrufu açısından elektronik imza (e-imza) önemli bir yer tutuyor. Peki, e-imza gerçekten yasal olarak geçerli mi? Elle atılan ıslak imzanın yerini tutabilir mi? Bu sorulara net bir şekilde evet cevabı verebiliriz.
E-İmzanın Hukuki Dayanağı ve Geçerliliği
Türkiye’de e-imza, 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamında düzenlenmiş ve bu kanuna göre e-imza, elle atılan imza ile aynı hukuki geçerliliğe sahiptir. Kanunda, güvenli elektronik imza ile imzalanan belgelerin, ıslak imzalı belgelerle eşdeğer olduğu açıkça belirtilmiştir. Bu da e-imzayı, özellikle dijital ortamlarda yapılan işlemler için vazgeçilmez kılar.
E-İmza Neyi Garantiler?
E-imza, sadece bir “dijital imza” değil; aynı zamanda işlemin güvenilirliğini, bütünlüğünü ve kimlik doğrulamasını da sağlar. Bir başka deyişle;
- İletiyi gönderen kişinin kimliğini doğrular.
- Verinin gönderildiği andan itibaren değiştirilmediğini garanti eder.
- İmzanın sahibinin işlemi inkâr edememesini sağlar.
- Gönderilen verinin özgünlüğünü ve kaynağını ispat eder.
Tüm bu özellikler sayesinde e-imza, özellikle e-ticaret, kamu işlemleri, finans sektörü gibi alanlarda güvenli dijital işlemlerin temelini oluşturur.
Kimler E-İmza Sahibi Olabilir?
E-imza yalnızca gerçek kişiler adına oluşturulabilir. Kurum veya tüzel kişiler adına doğrudan e-imza oluşturulamaz. Ancak bir kurumda çalışan bireyler, o kurum adına işlem yaparken kendi kişisel e-imzalarını kullanabilirler.
E-İmzanın Kullanılamadığı Durumlar
Her ne kadar e-imza geniş bir yelpazede kullanılabiliyor olsa da bazı istisnalar da mevcuttur. Kanunen e-imzanın geçerli olmadığı bazı işlemler vardır. Bunlar genellikle şahitlik gerektiren veya özel şekil şartlarına tabi olan işlemlerdir. Örneğin;
- Evlilik işlemleri
- Tapu devirleri (emlak alım-satımı)
- Veraset ve intikal işlemleri
Bu gibi işlemler, yalnızca fiziksel ortamda ve ilgili resmi prosedürler dahilinde gerçekleştirilebilir.
Çok Sorulan Sorular:
E-imzamı kaybettim, ne yapmalıyım?
Eğer e-imzanız kaybolduysa ya da çalındıysa, hemen e-imza hizmet sağlayıcınızla iletişime geçip durumu bildirmeniz gerekir. İlgili başvuru yapıldıktan sonra yeni bir e-imza talep edebilirsiniz.
Şifremi unuttum, yeni e-imza mı almam gerekir?
Hayır. E-imza kartınızda tıpkı telefon hatlarında olduğu gibi bir PUK kodu bulunur. Bu kod ile yeni bir şifre oluşturabilirsiniz. PUK kodu elinizde yoksa, hizmet sağlayıcınızdan destek alabilirsiniz.
E-imza birden fazla cihazda çalışır mı?
Evet, e-imzanızı farklı cihazlarda kullanabilirsiniz. Ancak her yeni cihaz için ilgili kurulum işlemi yeniden yapılmalıdır.
